Makaleler
Browse by
Recent Submissions
-
Osmanlı Döneminde Yetişen “Kırımî” Nisbeli Müfessirler ve Eserleri: Bir Literatür İncelemesi
(Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2019-12)Osmanlı döneminde tefsir ilmine dair çok sayıda eser yazılmış olup bunların önemli bir bölümü kütüphanelerde yazma halindedir. Ancak son zamanlarda yapılan çalışmalar sayesinde bu eserlerin bir kısmı araştırmacıların ... -
Osmanlı Döneminde Yetişen “Kefevî” Nisbeli Müfessirler ve Eserleri: Bir Literatür İncelemesi
(Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 2019)Kırım yarımadasında bulunan Kefe, 1475 yılında, Fatih Sultan Mehmed döneminde Osmanlı hakimiyetine girmiş olup 1783 Rus işgaline kadar 308 yıl boyunca Osmanlı idaresinde kalmıştır. Bu zaman zarfında şehirde çok sayıda ... -
Osmanlı Tefsir Geleneğinde Besmele Risaleleri Literatürü
(FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 2018)Osmanlı döneminde tefsir alanında çok sayıda eser yazılmıştır. Bu eserlerin büyük bir bölümü sûre ve âyet tefsirlerine dairdir. Âyet tefsirleri arasında da besmeleye ayrı bir önem verilmiştir. Şüphesiz bunda besmelenin ... -
XVIII. Asır Osmanlı Alimlerinden Muhammed B. Mustafa El-Akkirmânî ve Besmele Tefsiri
(Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2018-07)Alimler eskiden beri Kur'an-ı Kerim'in bütününü, bir cüzünü, bir süresini ya da bir ayetini açıklamak üzere çeşitli eserler kaleme almışlardır. Bu eserlerde üzerinde en çok durdukları konuların başında da "besmele tefsiri" ... -
Osmanlı Döneminde Yetişen Trabzonlu Müellifler ve Eserleri: Bir Literatür Denemesi
(Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2018-07)Bu çalışmada, Trabzon’un fethedildiği 1461 yılından Osmanlının son dönemleri olan 1900’lü yıllara kadar Trabzon’da doğan ve ölen, Trabzon doğumlu olduğu halde Trabzon dışında yaşayan, aslen Trabzonlu olup başka bir şehirde ... -
Hüseyin b. Ali el-Amâsî’nin “Resm-i Osmânî”ye Dair Risalesi
(Amasya Üniversitesi Uluslararası Amasya Âlimleri Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 2017-04)Hüseyin b. Ali el-Amâsî hicri on birinci yüzyılda yaşamış Osmanlı dönemi âlimlerinden biridir. Kıraat, Tecvid, Edebiyat gibi ilim dallarında eserler telif etmiştir. Ayrıca Mushaf yazımı ile de meşgul olmuştur. Bu tebliğde ... -
Eski Of Bölgesi Müderrislerinin Şahsi Kütüphaneleri
(Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 2016)Eski Of bölgesinde müderrislerden kalma çok sayıda şahıs kütüphanesi bulunmaktaydı. Bu kütüphanelerde, değişik sahalarda kaleme alınmış yazmalar, nadir basma eserler ve az da olsa çeşitli konularda telif eserler mevcuttu. ... -
Kur’ân’a Göre Müslüman Gençte Bulunması Gereken İki Önemli Ahlaki Değer: İffet ve Haya
(Sinop Üniversitesi Uluslararası Gençlik ve Ahlak Sempozyumu, 2016-11)Kur’ân’da, bireyden başlayarak bütün bir cemiyetin mutluluğunu hedefleyen temel ahlaki değerler bulunmaktadır. Bu değerler insan hayatını düzenlemek üzere vazedilmişlerdir. Müslümanlar da bu değerlere sahip çıkmak ve onları ... -
Son Dönem Osmanlı Ulemasından Gürcizâde Ahmed Efendi
(Akademik-US: Artvin Çoruh Üniversitesi İlahiyat Araştırmaları Dergisi, 2017-12)Gürcistan’dan göç edip Trabzon’un Of-Çaykara bölgesine yerleşen bir aileye mensup olan Gürcizâde Ahmed Efendi, Osmanlının son döneminde yetişen alimlerden biridir. Yöredeki hocalardan ilim tahsil etmiş, çeşitli ... -
Kadı Beydâvî Tefsirinde Mecâz
(Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2016-06)Kur’ân-ı Kerim bir maksadı ifade edebilmek için kelimeleri, genellikle konuldukları hakiki mânâlarında kullandığı gibi, yer yer gerçek anlamlarının dışına çıkarak mecâzî mânâlarda da kullanmıştır. Bazı müfessirler ... -
Kur’ân İfadelerindeki Üslûp Değişimine Kadı Beydâvî’nin Yaklaşımı
(Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2014-12)Kur’ân-ı Kerîm’in kendine has çeşitli anlatım yöntemleri vardır. Bunlardan biri de şahıs zamirleri arasında, geçmiş ve gelecek zaman gibi fiil kiplerinde, isim ve fiil cümlelerinde ve benzeri durumlarda sözün akışı ... -
Kâdî Beyzâvî Tefsirinde Teşbih Sanatı
(Iğdır Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2014-07-01)İslam tarihindeki önemli belâğî tefsirlerden biri de Kâdî Beyzâvî’nin Envâru’t-Tenzîl ve Esrâru’t-Te’vîl adlı tefsiridir. O, bu eserinde birçok belâgat konusuna yer vermekle birlikte “teşbih” sanatına özel bir ilgi ... -
Ma’rife’nin Fıkhu’l-Hadîs Bölümünün Tercüme ve Tahlîli
(KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 2014-07-31)Günümüzde, hadîs usûlünün hadîslerin anlaşılması konusundaki imkânları tartışılmaya devam etmektedir. Bu çerçevede hadîs usûlcülerine, sadece rivâyet usûlüyle ilgilendikleri fakat hadîslerin yorumu ve anlaşılması konusunda ... -
Şerafüddin et-Tîbî ve Eserleri
(FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisİ, 2015-12-31)H. VIII. asır müelliflerinden Hatib et-Tebrizî’nin tasnif ettiği Mişkâtü’l-Mesâbîh’e ilk şerhi eserin telifine de vesile olan hocası Şerafüddin et-Tîbî yazmıştır. Tîbî talebesi Tebrizî’nin eserine, telifinden hemen sonra ... -
İlhanlılar Dönemi Hadis Yorumculuğu: Şerefüddin et-Tîbî Örneği
(KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 2015-12-31)Hadis yorumlama faaliyeti olarak şerhlerin; esas aldıkları kaynaklar, müellifinin yaşadığı siyasi, sosyal, kültürel şartlar ve kendisinden sonrakilere etkisi başta olmak üzere muhtelifyönleriyle değerlendirilmeleri gerekir. ... -
Hadis Metnini Anlama/Somutlaştırma Çabasına Bir Örnek: Hz. Peygamber’in Emel-Ecel İlişkisine Dair Çizdiği Şekil
(FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisİ, 2015-07-31)Beşer olarak hayatını idame ettireceği ve kendisi olmadan yapamayacağı (kasr-ı) emel insanoğluna fıtrî mevhibe olarak verilmiştir. Niteliği ve hedefi farklı olmakla birlik-te her insanda emel bulunur. Bunun yanında Kur’an-ı ... -
Kelâmî Bazı İhtilafların Kaynağı Olarak Hadisler: Müslüman Olmayanların Bulûğ Çağına Ermeden Ölen Çocuklarının Ahiretteki Durumuna Dair Bazı Rivayetler
(Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi,, 2016-07-01)İslâm tarihinin ilk dönemlerinden itibaren vakî olan ihtilafların; siyâsî, ictimâî, ilmî bir çok etkene istinat ettiği; ilmî sahada kendisini özellikle fıkhî ve kelâmî me-selelerde gösterdiği söylenebilir. Fıkhî ihtilafların ... -
El-Hatîb et-Tebrizî ve Mişkâtü’l-Mesâbîh’i Üzerine
(Hadis Tetkikleri Dergisi, 2014-07-01)Hz. Peygamber'den nakledilen hadisler temel kaynaklarda farklı krit~rler göz önüne alınarak isoadları ile beraber tasnif edilmiştir. Mesiibihü's-sünne'nin telif edilmesiyle birlikte hicri altıncı asırdan itibaren temel ... -
Sahih Hadisler Arası Tercih Sebepleri Açısından Teşehhüd Rivâyetleri
(Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi = Journal of Divinity Faculty of Hitit University, 2016-07-01)Hüküm ifade eden rivâyetler başta olmak üzere sahih hadislerin tesbiti kadar, nakiller arasında farklılık söz konusu olduğunda hangisinin tercih edileceği de önemli bir meseledir. Muhaddislerin en sahih hadis-isnad/esahhu’l-esânîd ... -
Gençlerin Ahlâk Eğitimi Açısından Hz. Peygamber’in Terkisine Aldığı Genç Sahabiler ve Onlara Tavsiyeleri
(SİNOP ÜNİVERSİTESİ, 2016-10-06)Kendisinin bir muallim olarak gonderildigini bclirten H z. Peygamber (s.a.v.), nmhatab oldugu nmhtclif insan topluluklanna kar~1 ozcl bir talim usuHl icra etmi~tir. Bu farkhhk nHbUvvet hayatt boyttnea onun te k bir ya~ ...